TEIF 2025 forumyna gatnaşyjylar Türkmenistanyň energetika toplumynda maýa goýum mümkinçiliklerini maslahatlaşdylar
10:30 25.04.2025 1888
2025-nji ýylyň 24-nji aprelinde Malaýziýanyň paýtagty Kuala-Lumpurda Türkmenistanyň ykdysadyýetine daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmek boýunça halkara forumy TEIF 2025-niň ikinji güni geçirildi. Günüň birinji ýarymynda geçirilen umumy mejlis “Türkmenistanyň energetika pudagyndaky maýa goýum mümkinçilikler: nebit we nebit-himiýa” mowzugyna bagyşlandy.
Bu sessiýa Türkmenistanyň energetika pudagyndaky giň maýa goýum mümkinçiliklerine, aýratyn-da nebit we nebit-himiýa ugurlaryna gönükdirildi. Bellenilişi ýaly, ýurduň strategik çemeleşmesi uly uglewodorod serişdelerini ykdysady ösüşe, eksporty diwersifikasiýalaşdyrmaga we dünýä bazarlaryna integrasiýa gönükdirýär.
Bu strategiýanyň möhüm bölegi hökmünde nebiti gaýtadan işleýän zawodlaryň tapgyrlaýyn döwrebaplaşdyrylmagy görkezilýär. Munuň netijesinde gaýtadan işlemek kuwwaty artdyrylýar, önümleriň hili ýokarlanýar we eksport mümkinçilikleri giňeldilýär.
Sesssiýanyň dowamynda çykyş edenleriň temalarynyň hatarynda Hazar deňziniň türkmen bölegindäki nebit ýataklaryny özleşdirmäge maýa goýum çekmek, uglewodorod serişdelerini gözlemek we çykarmakda innowasion çemeleşmeler, döwrebap nebit-himiýa toplumlarynyň gurluşygy, Türkmenistanyň degişli kanunçylygynyň seljerilmegi, ýataklaryň çykarylyşynyň optimizasiýasy, häzirki geologiýanyň mümkinçilikleri we kynçylyklary, şeýle hem magdan we dag-magdan däl peýdaly gazylmalary gözlemek ýaly meseleler boldy.
Mejlisiň barşynda “Türkmennebit” döwlet konserniniň başlygy Guwanç Agajanow, “Türkmengeologiýa” döwlet korporasiýasynyň başlygy Gurbandurdy Garlyýew, PETRONAS Carigali (Turkmenistan) Sdn Bhd-niň baş ýerine ýetiriji direktory Ismadi bin Ismail, Eni Turkmenistan Limited-iň direktory Jorjio Kastriota Skanderberg, GaffneyCline TM Energy Advisory kompaniýasynyň sebit boýunça direktory Stiwen Trewers, Nebitgaz we energetika hyzmatlary geňeşiniň (MOGSC) prezidenti Saýed Saggaff Saýed Ahmat, “EnQuest” kompaniýasynyň Günorta-Gündogar Aziýa boýunça baş direktory Ahmed Radzif, SPE-niň Kuala-Lumpur bölüminiň başlygy Anwaruddin Saidu Mohamed çykyş etdi.
Forumyň işi soňra “Türkmenistanyň we Malaýziýanyň hususy pudaklarynyň hyzmatdaşlygyny ösdürmek: senagat we hyzmatlar ulgamy” atly 4-nji mejlis bilen dowam etdi.
Bu sessiýa Türkmenistanyň senagat, dokma we azyk pudaklaryny ösdürmäge bagyşlanyp, öndürijiligi we eksport mümkinçiliklerini artdyrmakda maýa goýum mümkinçilikleri we hökümet başlangyçlary ara alnyp maslahatlaşyldy. Hususan-da, önümçilik kuwwatlyklarynyň giňeldilmegi, importyň ornuny tutmak we ýurdumyzyň halkara bazarlarda bäsdeşlige ukyplylygyny ýokarlandyrmak boýunça strategiýalar hödürlendi.
Maýadarlara bu ugurlarda ösüşi üpjün edýän strategiýalar we eksport kuwwatyny pugtalandyrmaga ýardam berýän çäreler barada maglumatlar berildi. Şeýle-de çykyşlarda Türkmenistanyň hususy pudagynyň ykdysady ösüşde hereketlendiriji güýç hökmünde orny, döwlet-hususy hyzmatdaşlygynyň maýa goýum üçin döredýän mümkinçilikleri, senagat, dokma we azyk önümçiligi pudaklarynyň artýan eksport mümkinçilikleri bellenildi.
Eksporty halkara bazarlara çykarmak boýunça strategiýalarda ISO, API, DNV GL, CE Marking, TÜV, FDA we HALAL ýaly halkara standartlara laýyklykda öndürilýän önümleri ösdürmek arkaly Türkmenistanyň dünýä bazarynda bäsdeşlige ukyply üpjün ediji hökmünde orny güýçlendirmek meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy.
Türkmenistanyň Prezidenti Magtymguly Pyragynyň ýadygärliginiň аçylyşyna gatnaşdy
17-nji maýda Aşgabadyň günorta böleginde Prezident Serdar Berdimuhamedowyň gatnaşmagynda Magtymguly Pyragynyň ýadygärliginiň hem-de «Magtymguly Pyragy» medeni-seýilgäh toplumynyň аçylyş dabarasy boldy.
Gahryman Arkadagymyz we Türkiýäniň wekilleri energetika ulgamynda hyzmatdaşlygyň ägirt uly mümkinçiliklerini bellediler
19-njy martda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow bilen ýurdumyza sapar bilen gelen Türkiýe Respublikasynyň energetika we tebigy serişdeler ministri Alparslan Baýraktaryň hem-de “BOTAŞ” kompaniýasynyň Baş direktory Abdulwahid Fidanyň arasynda geçirilen duşuşykda energetika ulgamynda hyzmatdaşlygyň ägirt uly mümkinçilikleri bellenilip geçildi diýip, TDH habar berýär.
Türkmenistan Atom energiýasy boýunça halkara agentlik bilen hyzmatdaşlygyny giňeltmäge taýýarlanýar
Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow Hökümet mejlisiniň barşynda Türkmenistan bilen Atom energiýasy boýunça halkara agentligiň arasyndaky hyzmatdaşlygy ösdürmek boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.
Ýanwar-mart aýlarynda Türkmenistan bilen Russiýanyň haryt dolanyşygy 10,4% artdy
2023-nji ýylyň ýanwar-mart aýlarynda Türkmenistanyň Russiýa Federasiýasy bilen özara haryt dolanyşygy 10,4% artdy. Bu barada «Neýtralnyý Türkmenistan» gazeti habar berýär.
Türkmenistanyň Prezidenti: energetika we ulag — Merkezi Aziýa ýurtlarynyň we Hindistanyň ykdysady hyzmatdaşlygynyň ileri tutulýan ugurlary
27-nji ýanwarda ilkinji «Hindistan – Merkezi Aziýa» sammiti wideoaragatnaşyk ulgamy arkaly geçirildi. Ýokary derejeli duşuşyga Hindistan Respublikasynyň Premýer-ministri hem-de Merkezi Aziýa döwletleriniň Prezidentleri gatnaşdylar diýip, Türkmenistanyň DIM-i habar berýär.