Türkmenistan maýadarlary strategik taýdan möhüm energetika taslamalaryna gatnaşmaga çagyrýar
10:58 25.04.2025 1839
Kuala-Lumpurda geçirilen Türkmenistanyň ykdysadyýetine daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmek boýunça halkara forumynda (TEIF 2025) “Türkmengaz” döwlet konserniniň başlygy – Döwlet ministri Maksat Babaýew çykyş edip, ýurdumyzyň energetika pudagyndaky strategik ugurlarda maýa goýum mümkinçiliklerine ünsi çekdi. Esasy ugurlaryň hatarynda “Galkynyş” gaz käniniň täze tapgyrlarynyň özleşdirilmegi görkezildi.
Maksat Babaýewiň bellemegine görä, dünýäde subut edilen tebigy gaz gorlary boýunça dördünji ýerde duran Türkmenistan ählumumy energiýa geçişinde möhüm orun eýelemäge taýýardyr. Türkmenistanyň strategik maksady — häzirki zaman talaplaryna laýyk, çeýe we bäsdeşlige ukyply energetika ulgamyny döretmekdir.
Statistika görä, dünýäde tebigy gaza bolan isleg 2050-nji ýyla çenli 18% ýokarlanar, bu bolsa gazyň energetika balansyndaky paýynyň 23%-den 26%-e çenli artmagyna getirýär. Uzak möhletli durnukly ösüş ssenariýasynda bu görkeziji 28%-e ýetýär. Esasy ösüş Aziýa-Ýuwaş ummany sebitinde bolup, ol goşmaça islegiň 53%-ini üpjün eder.
M.Babaýewiň aýtmagyna görä, “Galkynyş” käniniň we töweregindäki meýdançalaryň tebigy gaz gorlary 27 trillion kub metre deňdir. Häzirki wagtda bu käniň ilkinji tapgyrynyň (ýyllyk 30 milliard kub metr gaz) işläp taýýarlanyşy tamamlanyp, ikinji tapgyrynyň durmuşa geçirilmegi bilen Hytaýa eksport mümkinçilikleri giňeler.
Ministr şeýle hem şu ugurlarda maýa goýumlary üçin mümkinçilikleriň bardygyny nygtady – “Galkynyş” käniniň nobatdaky tapgyrlary; köne känlerde çykarylyşyň optimizasiýasy; ýyllyk 5 milliard kub metr kuwwatly underground gaz saklaýjy desganyň gurluşygy; iri senagat taslamalary boýunça şertnamalar.
Hytaý häzirki wagtda Türkmenistanyň esasy tebigy gaz alyjysydyr. Üç şahaly gaz geçiriji arkaly ýylda 30 milliard kub metrdan gowrak gaz iberilýär. Dördünji liniýanyň tamamlanmagy bilen bu görkeziji 65 milliard kub metre ýetip biler. Mundan başga-da, Türkmenistan Özbegistana gaz eksport edýär we Eýranyň üsti bilen Türkiýä swap görnüşli ibermegi amala aşyrýar. Bu bolsa ýurduň eksporty boýunça çeýeligini we sebitde möhüm strategiki baglanyşyk nokady hökmünde ornuny görkezýär.
Maksat Babaýew çykyşynda TOPH (Türkmenistan–Owganystan–Pakistan–Hindistan) gaz geçirijisiniň ähmiýetini hem aýratyn nygtady. Bu gaz geçiriji 1,75 milliard ilatly ýurtlary tebigy gaz bilen üpjün etmäge niýetlenendir. Türkmenistanyň çägindäki 214 km bölegi eýýäm gurlup tamamlandy. Owganystanyň Turgundy–Hyrat ugry boýunça 153 km uzynlykdaky bölegi boýunça gurluşyk işleri başlanyp, bu bölek “Arkadagyň ak ýoly” diýlip atlandyryldy. Taslama Owganystanda 12 müň töweregi iş orunlaryny döretmäge mümkinçilik berer.
Ekologiýa nukdaýnazaryndan hem türkmen tebigy gazynyň ähmiýeti bellenildi. Hytaýa iberilýän ýylda 30 milliard kub metr gaz 50 million tonna kömrüň ýerine ulanylyp, 60 million tonnadan gowrak parnik gazlarynyň howa zyňylmagynyň öňüni alýar. “Bu diňe san däl — bu howanyň hilini gowulandyrmak, klimatyň üýtgemegine garşy göreşmek we sebit üçin durnukly geljegi üpjün etmekdir” diýip, “Türkmengaz” konserniniň başlygy aýtdy.
Türkmenistanyň Prezidenti ABŞ-nyň işewür toparlarynyň wekilleri bilen hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlaryny maslahatlaşdy
16-njy dekabr Prezident Serdar Berdimuhamedow Türkmen-amerikan işewürlik maslahatyna gatnaşmak üçin ýurdumyza gelen ABŞ-nyň işewür toparlarynyň wekilleri bilen hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlaryny maslahatlaşdy diýip, TDH habar berýär.
Energetika hyzmatdaşlygyny ösdürmek — Azerbaýjanyň wekiliýeti bilen duşuşygyň üns merkezinde
Çarşenbe güni Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň binasynda wise-premýer, Türkmenistanyň Daşary işler ministri Raşid Meredowyň Aşgabada iş sapary bilen gelen Azerbaýjan Respublikasynyň Ykdysadyýet ministri Mikail Jabbarowyň baştutanlygyndaky wekilýet bilen duşuşygynda energetika ulgamynda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmegiň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Bu barada Türkmenistanyň daşary syýasat edarasynyň saýty habar berýär.
Türkmenistanyň Prezidenti Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça ýapon-türkmen komitetiniň başlygyny kabul etdi
16-njy dekabrda Prezident Serdar Berdimuhamedow «ITOCHU Corporation» kompaniýasynyň direktorlar geňeşiniň agzasy, ýerine ýetiriji wise-prezidenti, maşyn we enjamlar kompaniýasynyň prezidenti, Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça ýapon-türkmen komitetiniň başlygy Hiroýuki Subaýy kabul etdi
«Halkara ulag-üstaşyr geçelgeleri: özara baglanyşyklylyk we ösüş» Halkara maslahaty 18-20-nji iýulda geçiriler
18-20-nji iýulda Aşgabatda «Halkara ulag-üstaşyr geçelgeleri: özara baglanyşyklylyk we ösüş» Halkara maslahaty geçiriler. Forumyň maksady pandemiýadan soňky dikeldiş boýunça ileri tutulýan meseleleri maslahatlaşmak, halkara daşamalar ulgamynda täze şertlere uýgunlaşmak we netijeli halkara ulag-üstaşyr geçelgelerini ösdürmek bolup durýar.
Türkmenistanyň DIM-niň ýolbaşçysy Eýranyň energetika ministri bilen energetika we gaz pudagynda hyzmatdaşlygy maslahatlaşdy
Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginde Raşid Meredow bilen Eýranyň Energetika ministri Abbas Aliabadiniň arasynda geçirilen duşuşykda energetika we gaz pudaklarynda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň meseleleri maslahatlaşyldy diýip, türkmen daşary syýasat edarasynyň saýtynda habar berilýär.