GaffneyCline-yň ýolbaşçysy Türkmenistanyň deňiz böleginiň energetiki mümkinçilikleri barada aýtdy
09:37 25.04.2025 2771
Türkmenistanyň ykdysadyýetine daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmek boýunça halkara forumynda (TEIF 2025) GaffneyCline TM Energy Advisory kompaniýasynyň sebit boýunça direktory Stiwen Trewers çykyş edip, Türkmenistanyň deňiz energetika pudagynyň durnukly ösüşi we maýa goýum mümkinçilikleri barada giňişleýin prezentasiýa bilen çykyş etdi.
Onuň çykyşynda görkezilen slaýdlarda ýurdumyyzň nebitgaz pudagynyň ösüşi, daşary ýurt maýa goýumlarynyň köp mukdarda çekilmegi we geljege uly umyt baglan meýilnamalar aýratyn nygtaldy.
Stiwen Trewers häzirki wagtda durmuşa geçirilýän iri taslamalaryň arasynda “Petronas” kompaniýasynyň Hazar deňziniň I Blogundaky işjeňligi barada gürrüň berdi. 1996-njy ýyldan bäri Taýýar önüm paýlaşmak hakynda şertnamanyň (PSA) çäklerinde “Petronas” Türkmenistanyň Hazar deňzindäki toplumynda ABŞ-nyň 11 milliard dollary möçberinde maýa goýdy. Bu şertnama ýakynda 2028-nji ýyla çenli uzaldyldy. Kompaniýa “Magtymguly”, “Diýarbekir” we “Garagöl Deňiz” ýaly gazkondensat ýataklaryny işläp taýýarlaýar. Bu ýataklar Gyýanlydaky gazy gaýtadan işleýän zawod we terminal arkaly üpjün edilýär. Bu düzüm ýylda 5 milliard kub metr gazy gaýtadan işlemäge ukyply bolup, sebitde artýan islegi kanagatlandyrmakda möhüm rol oýnaýar.
Şeýle hem Çeleken deňiz böleginde şertnama esasynda işleýän “Dragon Oil” kompaniýasynyň 2000-nji ýyldan bäri 400 million barrelden gowrak çig nebit çykarylandygy, kompaniýanyň maýa goýumlarynyň ABŞ-nyň 8 milliard dollaryndan geçendigi bellenildi. Kompaniýa “Jeýtun” (LAM) we “Jygalybeg” (Ždanow) ýataklaryny dolandyrýar. Şeýle hem “Dragon Oil” 2027-nji ýyldan başlap gazy monetizasiýa etmek boýunça başlangyçlara girişmegi meýilleşdirýär.
Trewers nebitgaz pudagynyň häzirki wagtda durnukly ösüş ýolundadygyny aýtdy. Onuň sözlerine görä, onýyllygyň ahyryna çenli ýylda goýulýan maýa goýumlaryň möçberi ortaça $700 million derejesinde saklanar, soň bolsa gazyň ösüş taslamalary bilen baglylykda bu görkeziji ep-esli ýokarlanar.
Bu ösüşe täsir edýän esasy ugurlaryň hatarynda “Galkynyş” taslamasynyň ikinji tapgyrynyň amala aşyrylmagy bilen gaz eksport mümkinçilikleriniň ýylda 30 milliard kub metr artmagy, şeýle hem TOPH (Türkmenistan–Owganystan–Pakistan–Hindistan) gaz geçirijisi boýunça ýylda 33 milliard kub metr gazyň eksport edilmegi bilen eksportyň dürlüliginiň ýokarlandyrylmagy görkezildi.
Ol daşary ýurt maýadarlary bilen hyzmatdaşlykda Türkmenistanyň nebitgaz pudagynyň eýeleýän ornunyň artýandygyny aýratyn nygtady. Mysal üçin, GaffneyCline kompaniýasy 1992-nji ýylda Türkmenistanda ilkinji işine başlanda daşary ýurt kompaniýalarynyň arasynda diňe “Larmag” (häzirki “Dragon Oil”) işleýärdi, onuň gündelik nebit önümçiligi 10 000 barrelden hem azdy. Häzirki wagtda “Dragon Oil” güni $80 000 barrel çig nebit öndürýär, “Petronas” – 30-40 müň barrel nebit we kondensat, “Eni” kompaniýasy bolsa – takmynan 10 000 barrel öndürýär.
Stiwen Trewers bu ösüşiň Türkmenistan üçin halkara energetika bazarynda möhüm oýunçynyň derejesine çykandygynyň, daşary ýurt maýa goýumlarynyň we pudaklaýyn infragurlamanyň strategiki ösüşiniň netijesidigini belledi.
Türkmenistanyň Prezidenti ABŞ-nyň işewür toparlarynyň wekilleri bilen hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlaryny maslahatlaşdy
16-njy dekabr Prezident Serdar Berdimuhamedow Türkmen-amerikan işewürlik maslahatyna gatnaşmak üçin ýurdumyza gelen ABŞ-nyň işewür toparlarynyň wekilleri bilen hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlaryny maslahatlaşdy diýip, TDH habar berýär.
Energetika hyzmatdaşlygyny ösdürmek — Azerbaýjanyň wekiliýeti bilen duşuşygyň üns merkezinde
Çarşenbe güni Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň binasynda wise-premýer, Türkmenistanyň Daşary işler ministri Raşid Meredowyň Aşgabada iş sapary bilen gelen Azerbaýjan Respublikasynyň Ykdysadyýet ministri Mikail Jabbarowyň baştutanlygyndaky wekilýet bilen duşuşygynda energetika ulgamynda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmegiň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Bu barada Türkmenistanyň daşary syýasat edarasynyň saýty habar berýär.
Türkmenistanyň Prezidenti Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça ýapon-türkmen komitetiniň başlygyny kabul etdi
16-njy dekabrda Prezident Serdar Berdimuhamedow «ITOCHU Corporation» kompaniýasynyň direktorlar geňeşiniň agzasy, ýerine ýetiriji wise-prezidenti, maşyn we enjamlar kompaniýasynyň prezidenti, Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça ýapon-türkmen komitetiniň başlygy Hiroýuki Subaýy kabul etdi
«Halkara ulag-üstaşyr geçelgeleri: özara baglanyşyklylyk we ösüş» Halkara maslahaty 18-20-nji iýulda geçiriler
18-20-nji iýulda Aşgabatda «Halkara ulag-üstaşyr geçelgeleri: özara baglanyşyklylyk we ösüş» Halkara maslahaty geçiriler. Forumyň maksady pandemiýadan soňky dikeldiş boýunça ileri tutulýan meseleleri maslahatlaşmak, halkara daşamalar ulgamynda täze şertlere uýgunlaşmak we netijeli halkara ulag-üstaşyr geçelgelerini ösdürmek bolup durýar.
Türkmenistanyň DIM-niň ýolbaşçysy Eýranyň energetika ministri bilen energetika we gaz pudagynda hyzmatdaşlygy maslahatlaşdy
Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginde Raşid Meredow bilen Eýranyň Energetika ministri Abbas Aliabadiniň arasynda geçirilen duşuşykda energetika we gaz pudaklarynda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň meseleleri maslahatlaşyldy diýip, türkmen daşary syýasat edarasynyň saýtynda habar berilýär.